اُوردرایو (Overdrive)
وقتی گیربکس های استاندارد را در دنده بالا قرار می دهیم، نسبت بین دوران میل لنگ و محور خروجی گیربکس، یک به یک است. در مسیرهای سرازیری یا صاف، در صورتی که موتور اتومبیل، قدرت کافی داشته باشد و سرعت اتومبیل نیز در حد معقولی باشد، موتور می تواند اتومبیل را با نسبت تبدیل کم تر از 1 به حرکت درآورد. به همین دلیل در برخی اتومبیل ها وسیله ای به نام گیربکس اُوردرایو در نظر گرفته شده است. سیستم اُوردرایو (Overdrive) در واقع یک گیربکس ثانویه است که در کنار گیربکس خودرو قرار گرفته است.این سیستم بین محور خروجی گیربکس و محور انتقال نیرو قرار دارد و به وسیله یک دکمه در داخل کابین خودرو فعال می شود .
یکی از مزایای مهم اُوردرایو این است که با استفاده از آن می توان سرعت اتومبیل را ثابت نگه داشت و دور موتور را تا حدود 30 % کاهش داد. واضح است که کاهش دور موتور، با پایین آوردن مصرف بنزین، عمر آن را طولانی می کند . معمولاً زمانی راننده این سیستم را فعال می کند که در سرعت های بالا در حال رانندگی است. با فعال سازی این سیستم، گیربکس ثانویه وارد عمل می شود و سرعت محور خروجی از گیربکس افزایش می یابد و در نتیجه آن سرعت گردش چرخ ها بیش تر می شود. حال اگر در حالت عادی، خودرو با سرعت 133 کیلومتربرساعت در حال حرکت باشد، که در این حالت در واقع سرعت چرخش میل لنگ با سرعت دوران میل گاردان برابر است، پس از فعال سازی اُوردرایو، چرخ دنده های داخل آن، سبب تغییر یافتن این نسبت سرعت ها می شوند. به طور مثال، سرعت گردش میل گاردان 1.1 برابر سرعت گردش میل لنگ می شود و سرعت خودرو به 113 کیلومتربرساعت افزایش می یابد .
اُوردرایو غیرفعال |
|
اُوردرایو فعال |
زمانی که اُوردرایو فعال است و راننده بخواهد همان سرعت قبلی 133 کیلومتربرساعت را حفظ کند، باید دور موتور را پایین تر بیاورد. در این حالت، مصرف سوخت کاهش می یابد و فشار کم تری نیز به موتور وارد می شود .
اُوردرایو فعال |
اُوردرایو غیرفعال |
خودروهایی که از سیستم اُوردرایو بهره مند هستند، در واقع یک دنده اضافی دارند که در خودروهای امروزی، این سیستم در داخل گیربکس اصلی خودرو تعبیه شده است. با وجود این دنده اضافی، خودروی چهاردنده به پنج دنده و پنج دنده به شش دنده تبدیل می شود .